چیزی به نام «اقتصاد مقاومتی» وجود ندارد

پایگاه خبری 598 ۱۴ شهریور ۱۳۹۱

به گزارش پایگاه خبری 598 پس از طرح مسأله «اقتصاد مقاومتی» توسط رهبر معظم انقلاب، کم و بیش دیدگاه هایی در مورد آن و چگونگی تحققش ارائه شده. البته تاکنون هیچ مدل جدی اسلامی در این رابطه توسط شخص یا نهادی ارائه نشده و اظهار نظرها بیشتر حول این محور است که «از مدل کدام کشور تقلید کنیم؟». اما در این رابطه دکتر صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران دیدگاه کاملاً متفاوتی دارد و از اساس به چیزی تحت عنوان «اقتصاد مقاومتی» قائل نیست. گفتگوی کوتاه 598 با ایشان را می خوانیم. جناب آقای دکتر، به نظر حضرتعالی آیا اساتید اقتصاد دانشگاه های ایران می توانند مدل قتصادی مقاومتی بومی را تولید کنند؟ خیر؛ برای اینکه اساسا چیزی به نام اقتصاد مقاومتی وجود ندارد و آنچه که باعث ضعف و نابسامانی در اقتصاد ما می شود، واقعیت تلخ «اقتصاد دولتی» در ایران است که تمام نقاط منفی یک اقتصاد دولتی را به همراه دارد. به عبارت دیگر این فساد گسترده ای را که شاهدش هستیم، محصول همین اقتصاد است. در بحث تولید، علی رغم اینکه دستمزد کارگر کمتر از کشوهایی چون ترکیه و کشورهای مشابه ایران است، اما تمام تولید کنندگان بر این عقیده اند که قیمت تمام شده تولید محصول در ایران بیشتر از کشورهای مشابه است و همین مسئله باعث شده است که تولیدات ساخت ایران به هیچ وجه نتوانند در بازار جهانی رقابت کنند نسبت «دولتی بودن اقتصاد» با معضلاتی که می فرمایید چیست؟ تنها راهی که برای اقتصاد ایران وجود دارد و می تواند مشکلات را حل کند، مدل و الگویی است که کشورهایی چون ترکیه و تایوان و فلیپین و برزیل رفتنه اند و توانسته اند طی یک دهه از اقتصادهای بیماری چون ایران به اقتصاد موفقی برسند. تمام کشورهای دیگری که یک زمانی همانند ایران اقتصاد دولتی داشته اند و امروزه اقتصاد موفقی دارند، مسیر اقتصادی دیگری را پی گرفته اند و اقتصاد دولتی راکنار گذاشتند.  باید ببینیم که دیگران چه کرده اند و از یک اقتصاد عقب مانده چگونه توانستند طی یک دهه تبدیل به اقتصاد های پیشرفته و صنعتی شوند. بسیاری از اساتید دانشگاه ما به دنبال راه حل توسعه بومی برای اقتصاد ایران هستند؛ این کار ظاهرش خیلی زیبا است، ولی در حقیقت این مدل فقط همان ظاهری است و باطنی ندارد. چیزی به اسم «مدل اقتصاد بومی» وجود ندارد. چین تا زمانی که اقتصاد دولتی داشت، اقتصاد درمانده ای بود و از زمانی که اقتصاد دولتی را کنار گذاشت و به دنبال الگوی اقتصاد آزاد رفت، توانست دنیا را تسخیر کند و  دیدیم که چینی ها یک شبه ره صد ساله را رفتند. اقتصاد دولتی چه موانعی را برای توسعه ایجاد می کند؟ ظرف دویست سال گذشته و از زمانی که آدام اسمیت تئوری اقتصاد آزاد را مطرح کرد، تئوری که اقتصاد سرمایه داری امروز را می سازد، خیلی ها سعی کردند نشان دهند که اقتصاد سرمایه داری به جایی نمی رسد و الگوهای بسیاری را مطرح کردند که مهمترین آن همان الگوی اقتصاد دولتی بود. اما ما شاهد بودیم که تمام کشورهایی که به نبال اقتصاد دولتی رفتند موفق نبودند. اقتصاد دولتی نه در کوبا موفق شد و نه در اتحادیه شوری و در تنها جایی که همچنان اقتصاد دولتی باقی مانده است کوبا، کره شمالی، سوریه و جمهوری اسلامی ایران است و مابقی کشورها مجبور شدند که اقتصاد دولتی را کنار بگذارند و واقعیت اقتصاد آزاد را پذیرفتند. در کشورهای غربی دولت هیچ دخالتی در اقتصاد ندارد؟ خیر،  دولت تابع عرضه و تقاضا می باشد و دخالت دولت حداقلی است. بعضا دچار بحران هایی هم می شوند و سرمایه داری بعضاً دچار بحران بوده، ولی همواره نشان داده این قابلیت را دارد که از بحران نجات پیدا کند و همچنان مدل صد در صد خصوصی آدام اسمیت را دنبال می کند و بحران های این مدل بعضا شش ماه طول می کشد و پس از آن این بحران را پشت سر می گذارند